Σκοπός της αξιολόγησης
Η αξιολόγηση αποτελεί σημαντική διαδικασία για τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων, συμβάλλει στη βελτίωση του σχεδιασμού, της ποιότητας αλλά και της υλοποίησης των προγραμμάτων. Τα αποτελέσματα αξιολόγησης βοηθούν αυτούς που σχεδιάζουν τις πολιτικές και λαμβάνουν αποφάσεις, να στοχεύσουν τους διαθέσιμους πόρους περισσότερο αποτελεσματικά και αποδοτικά.
Η αξιολόγηση επίσης συμβάλλει στη δημοσιοποίηση των επιτευγμάτων της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης με έναν διαφανή τρόπο, μέσω της συλλογής τεκμηριωμένων στοιχείων για την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα, τα αποτελέσματα και τις επιπτώσεις των παρεμβάσεων πολιτικής. Όλα αυτά είναι σημαντικά, για τη δικαιολόγηση και τη νομιμοποίηση των πόρων που δαπανώνται, καθώς για την αύξηση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ, όχι μόνο ως προς τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και όλους τους ευρωπαίους φορολογούμενους.
Κοινό Πλαίσιο Παρακολούθησης και Αξιολόγησης (ΚΠΠΑ) και Κοινό Σύστημα Παρακολούθησης και Αξιολόγησης (ΚΣΠΑ)
Για πρώτη φορά, στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο (2014-2020), υπάρχει ένα Κοινό Πλαίσιο Παρακολούθησης και Αξιολόγησης (ΚΠΠΑ) (Καν. (ΕΕ) 1306/2013, άρθρο 110), το οποίο μετρά την απόδοση ολόκληρης της ΚΑΠ (δηλαδή του πυλώνα Ι – άμεσες πληρωμές και μέτρα στήριξης της αγοράς και του πυλώνα ΙΙ – μέτρα αγροτικής ανάπτυξης).
Επιπλέον, στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης (πυλώνας ΙΙ), υπάρχει ένα Κοινό Σύστημα Παρακολούθησης και Αξιολόγησης (ΚΣΠΑ), το οποίο αποτελεί μέρος του ΚΠΠΑ και προσδιορίζεται στον Καν. (ΕΕ) 1303/2013, στον Καν. (ΕΕ) 1305/2013 άρθρο 67 και στον εκτελεστικό Καν. 808/2014 άρθρο 14).
Η αξιολόγηση του πυλώνα Ι, αποτελεί αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ η αξιολόγηση του πυλώνα ΙΙ, αποτελεί αρμοδιότητα των Κρατών Μελών. Η Επιτροπή επίσης συνθέτει τις εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολογήσεις του πυλώνα ΙΙ, που πραγματοποιούνται από τα Κράτη Μέλη. Αρμόδια μονάδα για την αξιολόγηση του ελληνικού ΠΑΑ 2014-2020, είναι η μονάδα Θεσμικής Υποστήριξης και Αξιολόγησης της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΠΑΑ.
Δείκτες ΚΣΠΑ
Το κοινό σύνολο δεικτών ΚΣΠΑ, εκροών, αποτελεσμάτων, επιπτώσεων και πλαισίου για την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης καθορίζεται στο παράρτημα IV του εκτελεστικού Καν. (ΕΕ) 808/2014.
- Οι Δείκτες Εκροών αναφέρονται στο βαθμό δραστηριότητας ενός μέτρου/ υπομέτρου/ δράσης (π.χ. ο αριθμός των έργων που χρηματοδοτήθηκαν) και ορίζονται σε επίπεδο μέτρου/ υπομέτρου/ δράσης.
- Οι Δείκτες Αποτελεσμάτων μετρούν τις άμεσες επιδράσεις (αποτελέσματα) των παρεμβάσεων (π.χ. το αριθμό των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν), σε σχέση με τους ειδικούς στόχους της πολιτικής και ορίζονται στο επίπεδο των περιοχών εστίασης.
Προγραμματισμός και καθορισμός στόχων – Πλάνο Δεικτών
Συμπληρωματικοί δείκτες αποτελεσμάτων
- Οι Δείκτες Επιπτώσεων μετρούν τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις των παρεμβάσεων (π.χ. ποσοστό ανεργίας). Οι δείκτες επιπτώσεων συνδέονται με τους γενικούς στόχους της ΚΑΠ.
- Οι Δείκτες Πλαισίου (ή Βάσης) περιγράφουν το γενικό πλαίσιο των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών τάσεων της πολιτικής. Χρησιμοποιούνται στα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης για μία ολοκληρωμένη συνολική περιγραφή της τρέχουσας κατάστασης της περιοχής προγραμματισμού. (Η ΕΕ επικαιροποιεί τους δείκτες αυτούς κάθε χρόνο)
Σχετικοί σύνδεσμοι
- Ευρωπαϊκό Δίκτυο (Helpdesk) για την Αξιολόγηση της Αγροτικής Ανάπτυξης https://enrd.ec.europa.eu/evaluation_en
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης https://ec.europa.eu/agriculture/evaluation_el
- Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη Evaluation Helpdesk https://enrd.ec.europa.eu/evaluation/publications_en
