LEADER/CLLD - ΕΑΔ

Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD – Community Led-Local Development), βασισμένη στην προσέγγιση LEADER (Liaison Entre Actions de L’Economie Rurale – Διασύνδεση μεταξύ Δράσεων της Αγροτικής Οικονομίας), είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίησης τοπικών ολοκληρωμένων αναπτυξιακών στρατηγικών με τη συμμετοχή των εταίρων σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών και κοινωνικών φορέων.

Στόχος της να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές. Είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό εργαλείο, ειδικά σε περιόδους κρίσης, που δείχνει ότι οι τοπικές κοινότητες μπορούν:

α) να κάνουν σταθερά βήματα προς πιο αποτελεσματικές μορφές οικονομικής, βιώσιμης και «χωρίς αποκλεισμούς» ανάπτυξης, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»,
β) να «καινοτομήσουν» προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα των αγροτικών περιοχών της χώρας και
γ) να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή στις αγροτικές περιοχές.

Οι ελληνικές αγροτικές περιοχές έχουν μακρόχρονη εμπειρία στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων τοπικής ανάπτυξης μέσω κυρίως του LEADER (Κοινοτική Πρωτοβουλία LEADER I, LEADER II, LEADER+, Άξονας 4 του ΠΑΑ 2007-2013) και των Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου (ΟΠΑΑΧ), τα οποία εφαρμόστηκαν από Αναπτυξιακές Εταιρείες. Σκοπός είναι να ενισχυθούν «νέες και πιο καινοτόμες» προσεγγίσεις με βάση τα καινούρια αναπτυξιακά δεδομένα και εργαλεία (όπως τάση επιστροφής νέων στην ύπαιθρο, κοινωνικές πρωτοβουλίες, διασύνδεση αγροτικού τομέα με τον πολιτισμό, CLLD: Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτωντον τουρισμό και το περιβάλλον), αυξάνοντας σχετικές συνέργειες για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών σύμφωνα με τον αναπτυξιακό και στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας για την αγροτική ανάπτυξη.

Εστιάζοντας στις αγροτικές περιοχές και κοινωνίες, η προσέγγιση LEADER/CLLD δίνει την «ευελιξία» και τη δυνατότητα να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα, λαμβάνοντας υπόψη τις αναπτυξιακές πολιτικές της χώρας αλλά και της Περιφέρειας (πχ ΠΕΠ, Περιφερειακή Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης), με την υλοποίηση παρεμβάσεων δημοσίου ή ιδιωτικού χαρακτήρα (ενίσχυση υποδομών και υπηρεσιών, υποστήριξη της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας, υλοποίηση «άυλων» παρεμβάσεων σε σχέση με τη δικτύωση και την ανάπτυξη των τοπικών ικανοτήτων), καθώς και με δράσεις συνεργασίας, συνδυάζοντας έναν αριθμό υπο-μέτρων του ΕΓΤΑΑ, και γενικότερα έργων και δράσεων στο πλαίσιο επιλεξιμότητας του Καν. (ΕΕ) 1305/2014, καθώς και δράσεων από το ΕΤΘΑ, το ΕΚΤ και το ΕΤΠΑ (σε περίπτωση πολυταμειακής προσέγγισης).

50 προγράμματα τοπικής ανάπτυξης LEADER σε αγροτικές περιοχές

Οι ολοκληρωμένες αναπτυξιακές στρατηγικές εφαρμόζονται μέσω 50 τοπικών προγραμμάτων που έχουν επιλεγεί για να υλοποιηθούν σε αγροτικές περιοχές της χώρας, κυρίως σε επίπεδο νομού, από τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), οι οποίες αποτελούν τοπικές εταιρικές σχέσεις δημοσίου- ιδιωτικού.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

Οι φορείς που εμπλέκονται με τη διαχείριση και την εφαρμογή του LEADER/CLLD είναι οι εξής:

Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ΠΑΑ 2014-2020 (ΕΥΔ ΠΑΑ 2014-2020) είναι συνολικά αρμόδια για τη διαχείριση και εφαρμογή του ΠΑΑ 2014-2020.
Η Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής του ΠΑΑ 2014-2020 (ΕΥΕ ΠΑΑ 2014-2020), σύμφωνα με την κοινή υπουργιή απόφαση 24944/20-09-2016 (ΦΕΚ 3066/Β΄/2016), εκχωρούνται αρμοδιότητες της ΕΥΔ ΠΑΑ 2014-2020 είναι αρμόδια για το συντονισμό και την παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής των Προγραμμάτων Τοπικής Ανάπτυξης στη χώρα.
Οι Ειδικές Υπηρεσίες Διαχείρισης (ΕΥΔ) ΕΠ των Περιφερειών, ως Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης (ΕΦΔ), σύμφωνα με την 2545/17-10-2016 απόφαση εκχώρησης αρμοδιοτήτων είναι αρμόδιες για την παρακολούθηση της υλοποίησης των Προγραμμάτων Τοπικής Ανάπτυξης σε περιφερειακό επίπεδο.
Οι ΟΤΔ και η Επιτροπή Διαχείρισης Προγράμματος (ΕΔΠ) ως επίπεδο λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση και εφαρμογή των τοπικών προγραμμάτων είναι αρμόδιοι για:
τη διαδικασία προκήρυξης και αξιολόγησης των προτάσεων,
τη σύνταξη Τεχνικών Δελτίων Πράξεων, και τροποποιήσεις αυτού,
την παρακολούθηση πράξεων (παραλαβή αιτημάτων πληρωμής, διοικητικός έλεγχος, επιτόπια επιθεώρηση, επιβεβαίωση οικονομικού/φυσικού αντικειμένου, καταβολή ενίσχυσης).
Ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), είναι αρμόδιος για τη διενέργεια των πληρωμών.